موانع اصلی فرزندآوری / ۴ دلیل مهم در عدم فرزندآوری از نگاه زوجین در سال ۱۴۰۴
شما در جایگاه پدر و مادر، در مورد موانع فرزندآوری و رشد جمعیت، یا در مورد اینکه چند فرزند داشته باشید، چه نظری دارید؟ تصمیم گرفتن در امر فرزندآوری برای هر زوجی دارای اهمیت است. به طوری که در تصمیم گیری، آنها را دچار تردید می کند و همین باعث می شود زمان طولانی بگذرد. اکثر جوانان امروزی بر این باور هستندکه در همان اوایل زندگی مشترک، به فکر آوردن فرزند نباشند. همچنین براین عقیده هستند که تعداد فرزند هم باید یکی یا دو تا باشد و بیشتر از این مشکلاتی را به همراه دارد . علل کاهش فرزندآوری در خانواده ها طوری است که باعث شده ، تصمیم برای فرزند دار شدن را به تاخیر بیندازند. و بعد هم در صورت موافقت زوجین به فرزند دار شدن، به یک فرزند یا دو فرزند اکتفا می کنند.اما در این مقاله می خواهیم با واکاویی این دلایل به این نتیجه برسیم که باورشان نادرست است و چه بسا از آن طرف قضیه این دلایل باعث انگیزه برای چند فرزندآوردن می شود، نه تک فرزندی.
مهمترین مانع فرزندآوری در جهان
موانع فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی فرزندآوری
۴ عامل مهم عدم فرزندآوری از نظر زوجین
1. فرزندآوری با کفایت
شاید پیش خود فکر کنید که فرزند کمتر ، زندگی بهتر را به همراه می آورد.شاید عقل در زمینه فرزند آوری بگوید تک فرزندی بهتر از چند فرزندی می باشد.چون فکر می کنیم که یک فرزند را بهتر می توانیم تربیت کنیم و تمام هم و غم خود را برای همین یک فرزند می گذاریم.به قول بعضی ها که می گویند یک فرزند برایمان بس است و هر گلی بخواهیم به سر بزنیم با همین یک بچه کافی است.و تربیت این یک کودک یک تربیت با کفایت می باشد .
والدین این را می گویند چون از این لحاظ فکر کرده اند که میزان رفاه و برخورداری های اقتصادی فرزند مهم است.اما این عقیده صحیح نیست.
بر اساس تعاریف علمی و دقیق، از منظر دانش تربیت و تجربه خانواده، صحت سنجی شده است که تعریف تربیت با کیفیت، در این است؛ مجموعه کاملی از توانایی ها و مهارت های فرزند در ارتباط با خودش، در ارتباط با خانواده،و همین طور در رابطه با جامعه است.
که این رابطه و تعامل، در ارتباط کودک با دیگر هم سن و سالان خود کسب می کند.نا گفته نماند که ارتباط مستمر با بچه ها فرزند را توانا بار می آورد و آن هم در سایه داشتن خواهران و برادران می باشد. که اگر خانواده دارای تک فرزند باشد این ارتباط هر از چند گاهی در میان گروه های بازی در بیرون از خانه یا در میان اقوام، ایجاد می شود که مثمر ثمر نیست.کودک تک فرزند به صورت روزمره و دائمی نمی تواند از شرایط بازی با هم سن و سالان خود برخوردار باشد.
2. فرزندآوری و اقتصاد
موضوع رشد جمعیت و فرزندآوری، اینکه صرفا اقتصادی است، نادرست است. البته که فرزندآوری در شرایط اقتصادی چه قبل تولد فرزند و چه بعد تولد تاثیر دارد، اما دلیل قاطع نیست.با یک مثال بررسی می کنیم.
افرادی را در اجتماع می بینید، که تک فرزند دارند؛ یا اصلا فرزند ندارند، اما در کنارش، یک حیوان خانگی مثل سگ یا هر حیوان دیگری را، نگهداری می کنند. همان طور که می دانید امروزه نگهداری از حیوان، شرایط خاص خود را دارد و خیلی پر هزینه است .اما می بینید که افرادی هستند که این هزینه ها را پرداخت می کنند. پس همه موارد به اقتصاد ختم نمی شود. اگر می گویند اقتصاد در تربیت و فرزندآوری اثر دارد، برمی گردد به مهمترین حوزه نگرش فرزندآوری، که نگرش فرهنگی و سبک زندگی افراداست، که گاهی اثرش از موانع اقتصادی بیشتر است.البته که نباید در امر فرزندآوری، سهل اندیشی و ساده انگاری و تک بعدی بود و این خطاست و ضرورت دارد، برای اصلاح نگرش، قانونگذاری و هم اندیشی و گفتمان سازی نمود.
3. فرزندآوری عامل سردی روابط زوجین
یکی از مشهورترین باور غلط در حوزه فرزندآوری همین است.ولی اگر به آمار طلاق توجه کرده باشید می بینید که آمار طلاق در اوایل زندگی مشترک وقتی زوجین هنوز فرزندی ندارند بیشتر است. و این نشان می دهد فرزند عامل اصلی طلاق نیست.بر اساس تحقیقات میدانی و کتابخانه ای و فراتحلیلی دلایل سردی روابط زوجین و سرانجام طلاق را اینگونه بیان نموده اند.
• تفاوت های سبک زندگی دو طرف
• عدم کفویت
• مشکلات اقتصادی
• مداخله بزرگترها و …..
که با توجه به آمار طلاق، 67 درصد کل طلاق ها در خانواده های زوجی و بدون فرزند اتفاق می افتد.حدود 22 درصد طلاق ها در خانواده های تک فرزندی و همچنین 9 درصد طلاق ها در خانواده های دارای دو فرزند و نهایتا 3 در صد طلاق در خانواده های سه فرزندی و بیشتر از آن واقع می شود.
4. فرزند آوری و نداشتن آسایش و کمبود وقت
در اینجا برای اثبات این باور غلط به مقایسه دو خانواده می پردازیم .یک خانواده تک فرزند و یک خانواده چند فرزندی که اشاره می شود. اگر در اطرافیان خود دیده باشید خانواده های تک فرزند والدینی هستند که باید وقت خالی فرزند خود را پر کنند.چون کسی نیست که با کودک بازی کند.در واقع الگوی تک فرزندی والدین باید جای خواهران و برادران نداشته کودک را پر کنند.با او بازی کنند و هم کلام شوند و هم زبان با کودک باشند.با هم تکلیف را انجام دهند.با او تفریح کنندبا او درس بخوانند.این علاوه بر اینکه وقت بیشتری ندارند که هیچ، لاجرممشغله زمانی بیشتری برایشان ایجاد می شود در صورتی که در خانواده های چند فرزندی خود بچه مراحلی را که گفتیم را با خواهر و برادر های خود طی می کند. همین باعث می شود که پدر و مادر لازم نباشد تا جای خواهر و برادرکودک باشند. چون او دیگر تنها نیست و با بقیه بازی می کند. کارهایش را با کمک آنها انجام می دهد و از آنها مشورت و راهنمایی می گیرد.
بنابراین در امر فرزندآوری و چند فرزندی مسئله هایی که بیان شد، یک باور غلط در بین زوجین می باشدو دلایلی که در مقابل باور آنها آورده شد و تجربه های والدین چند فرزندی که بیان شد، گویای آن است که فرزندآوری علاوه بر اینکه مشکلی ندارد، در خیلی موارد ثمربخش است و آسایش و آرامش را برای خانواده به همراه دارد.
منبع
مشهورات غلط واکاوی گزاره های مشهور اما غلط درباره جمعیت و فرزندآوری، صالح قاسمی، مبشران، قم 1357.